Timmen L. Cermak , jeden z pierwszych twórców terapii dla DDA opisał 4 najczęstsze mity na temat uczuć jakie mają Dorosłe Dzieci Alkoholików , co znacząco utrudnia im życie
NIEKONSTRUKTYWNE PODEJŚCIE DO UCZUĆ przejawiające sie w następujących fałszywych przekonaniach :
1.UCZUCIA NALEŻY TRAKTOWAĆ JAKO NIEOMYLNE ŻRÓDŁO INFORMACJI O ŚWIECIE , O SOBIE, O LUDZIACH (fałsz)
Niestety jest to zbyt duże uproszczenie, Uczucia na pewno są informacją na temat naszego świata wewnętrznego, jednak już niekoniecznie są nieomylną informacją na temat świata zewnętrznego . Ktoś może nas potraktować właściwie , a jednak poczujemy się źle Wierząc w mit uczuć jako nieomylnej wyroczni , uznamy że uczucie jest dowodem na złe potraktowanie , możemy się wtedy bezrefleksyjnie zezłościć lub obrazić . Natomiast nieprzyjemne uczucie jest sygnałem, żeby przyjrzeć się zarówno światu zewnętrznemu ( może coś jest na rzeczy ) jak i naszemu światu wewnętrzenymu czyli co zaistaniałe fakty dla nas znaczą . Czasami rzeczywiście problem leży w faktach i uczucie jest adekwatną podpowiedzią np strach albo złość, gdy ktoś chce cię uderzyć . Ale czasami uczucie jest nietrafioną podpowiedzią na temat bieżących faktów , wskazuje na nasze interpretacje pod wpływem bolesnych wspomnień lub nierealistycznych oczekiwań . I wtedy uczucie może sie się rozmijać z rzeczywistością zewnętrzną , choć jest adekwatne do naszej rzeczywistości wewnętrznej . Przykład – smutek, że bliska osoba już nie kocha , bo wybrała spotkanie z dawno niewidzianymi przyjaciółmi zamiast wspólnego wyjścia do kona ( smutek jest reakcją bardziej na przypisanie faktowi odrzucającego znaczenia niż realnego odrzucenia – automatyczne myśli typu : nie liczę się już, nie kocha – to jest właśnie znaczenie , wniosek jaki wyciągamy, choć niekoniecznie słuszny a uczucie jest pochodna tego wniosku )
więc UCZUCIA TO ISTOTNE INFORMACJE JEDNAK WYMAGAJĄ ZROZUMIENIA ( prawda)
Powyższy przykład wskazuje bardziej na niepewność co do własnej osoby niż na adekwatna niepewność wynikająca z realnego odrzucenia
2. MOGĘ KIEROWAĆ SWOIMI UCZUCIAMI BEZ ICH UŚWIADAMIANIA SOBIE ( inaczej mówiąc mogę dobrze zarządzać sobą i swoim życiem ignorując uczucia ) fałsz
Uczucia bedą Ci towarzyszyć niezależnie od tego czy sobie je uświadamiasz , czy nie . Jeżeli sobie je uświadamiasz , to możesz przyjrzeć się znaczeniom jakie niosą , poszerzyć pole swojej świadomości i mieć więcej danych co zrobić w zwiąąku z trudnym uczuciem . Czyli czy pracować nad czymś trudnym w sobie , czy rzeczywiście reagować na realną trudność z zewnątrz . Jeżeli uczucia spychasz do podświadomości będziesz się nimi kierował w nieświadomy sposób i nie rozumiał dlaczego wyskakują, chociaż ich nie chcesz . Będziesz reagował automatycznie , jak na autopilocie zaprogramowanym przez dziecięce doświadczenia życiowe . .
więc ŁATWIEJ KIEROWAĆ SOBĄ GDY SIĘ ROZUMIE SWOJE UCZUCIA ( prawda)
3. Należy działać bardziej pod wpływem uczuć niż rozumu ( fałsz)
DDA mają tendencje do popadania w skrajności . Uczucia albo są mocno negowane i traktowane jako zbędne , albo gloryfikowane i traktowane jako przepustka do działania z pominięciem rozumu . Aby DDA dobrze funkcjonował potrzebuje i uczuć, i rozumu , a nie albo uczuć, albo rozumu . Tak jak chodzisz na dwóch nogach aby nie stracić równowagi , tak samo idź przez życie w oparciu o uczucia i rozum . Szanowanie swoich uczuć nie znaczy że masz nie szanować rozumu
więc DO DOBREGO FUNKCJONOWANIA POTRZEBUJESZ I UCZUĆ, I ROZUMU
4. Uczucia są niepotrzebnym ciężarem ( fałsz )
Uczucia rzeczywiście bywają trudne i mocno domagające się naszej uwagi , są jednak cennym źródłem informacji o naszych potrzebach wartościach , preferencjach, granicach , marzeniach , nieświadomych przekonaniach . Ignorowanie tego kieruje do życia z zanegowaniem siebie zamiast rozumienia siebie , a to powoduje wiele wyborów z którymi człowiekowi bardzo nie po drodze .
więc UCZUCIA BYWAJA TRUDNE JEDNAK SĄ WAŻNE dla dobrego funkcjonowania ( prawda)
pomocne ćwiczenie – Dzienniczek uczuć
- w którym uświadamiasz sobie co tak naprawdę czujesz, a nie tylko co myślisz o danej sytuacji ( ten aspekt ważny gdy odcinasz się od swoich uczuć )
- odczucia oddzielasz od faktów i interpretacji ( ten aspekt ważny gdy uczucia zlewają ci się z faktami i automatycznymi przekonaniami )
- odczucia łączysz z badaniem swoim przekonań ( ten aspekt ważny gdy po czasie widzisz są towje reakcje są mocno nieadekwatne do sytuacji )
- uczucia wiążesz ze swoimi potrzebami i wartościami ( ten aspekt ważny gdy nie wiesz co dla ciebie istotne, gdy mocno pomijasz siebie )
Tak, jest wiele sytuacji gdzie potrzebuje robić wysiłek wyjrzenia ponad fale uczuć jakie mnie zalewają i rozeznania się w sytuacji z perspektywy współczującego wyższego ja. Gdy na przykład uczestniczyłam ostatnio w kursie o tworzeniu stron internetowych, była to nowa wiedza, trudny temat, szybkie tempo, uczestnicy niektórzy zaawansowani a ja czułam się jak polglowek, który nie nadąża nie potrafi. I to uczucie bycia beznadziejną rozlewało się na wszystkie aspekty życia. Już nie tylko byłam beznadziejna z Javą script ale też w relacjach z przyjaciółmi, z mężczyzną moim, na rynku pracy…Zauważenie tego, użycie rozumu i zweryfikowanie sytuacji trochę mi zajęło, zdążyłam się zamrozić i uciec myślami w inne światy. Ale warto. Warto ćwiczyć te umiejętność wychwytywania automatycznych myśli i uczuć i rozpoznawania ich jak schemat. Przecież to naturalne że jest niewygodnie gdy zaczynamy uczyć się czegoś zupełnie nowego.