DDA wychodzą z domów gdzie zazwyczaj czyjeś prawa są naruszane i wchodząc w dorosłe życie albo ulegają albo nie liczą się z prawami innych. W mojej pracy terapeutycznej widzę że większość DDA prędzej czy później musi popracować nad tym aspektem, żeby móc tworzyć dobre relacje za którymi tęskni.  Bez tego nie stworzysz dobrego związku nawet jeżeli mówisz że kochasz -dobre intencje to za mało , ta umiejętność szanowania siebie i drugiej strony jest niezbędna, gdyż nawarstwianie się uzasadnionego poczucia żalu bądź krzywdy którejkolwiek ze stron podkopie to co w dużej mierze składa się na dobry związek czyli zaufanie, podziw ,  cieszenie się swoją obecnością.

Zazwyczaj DDA nie jest świadoma na ile pozwala się tłamsić bądź pozwala sobie naruszać prawa tej drugiej strony.  Dlatego zamieszczam poniżej listę przykładowych praw  , jest to lista często stosowana w placówkach terapii uzależnienia i rodzin osób uzależnionych .  Zachęcam  abyś zobaczył jak to jest u Ciebie- to wskaże Ci gdzie warto popracować nad sobą abyś był bardziej świadomy który element warto naprawić aby Twój związek i przyjaźnie  lepiej się układały.  Zaznaczy czy masz takie prawo. I nie ma znaczenia czy lubisz muzykę poważną czy krótkie włosy – ale czy masz takie prawo gdybyś tego właśnie chciał a stałoby to w sprzeczności z upodobaniami innych.

PRZYKŁADY INDYWIDUALNYCH PRAW OSOBISTYCH

Mam prawo :

  • Jeść to, co lubię
  • Nosić krótkie włosy
  • Ubierać się jak chcę
  • Lubić muzykę poważną
  • Czytać do późna w nocy
  • Nie znać się na polityce
  • Dbać o siebie
  • Czuć się zakłopotana
  • Odczuwać i wyrażać ból
  • Rozpłakać się
  • Mieć dobry humor
  • Popełniać błędy
  • Nie znać angielskiego
  • Długo spać w niedziele
  • Nie lubić niektórych ludzi
  • Mało mówić na spotkaniach towarzyskich
  • Pojechać na urlop tylko z najbliższą rodziną
  • Spędzać czas, jak lubię
  • Mieć czas poświęcony tylko sobie
  • Nie zaprosić na sobotę samotnej przyjaciółki
  • Wybrać sobie przyjaciół
  • Spotykać się z nie lubianą przez męża koleżanką
  • Decydować o tym, kto i kiedy  będzie odwiedzał mnie w domu
  • Nie korzystać z rad znajomych
  • Powiesić w swoim pokoju obraz, który nie podoba się pozostałym domownikom
  • Mieć własne zdanie i wyrazić je
  • Zmienić zdanie
  • Poprosić o zmianę godzin pracy
  • Poprosić o pomoc, której potrzebuję
  • Sprzeciwić się głośno i jawnie
  • Odmówić brania dodatkowej pracy
  • Nie pożyczać swoje ulubionej płyty
  • Nie opiekować się psem znajomych
  • Przerwać rozmowę z osobą, która mnie obraża
  • Odmówić udziału w sytuacji, która mi nie odpowiada
  • Nie uczestniczyć w sytuacji, w której ktoś mnie rani
  • Bronić swojej godności także wtedy, gdy popełnię błąd
  • Wykonywać prace, która sprawia mi przyjemność i radość
  • Wychowywać swoje dziecko zgodnie z własnymi poglądami
  • Mieć bałagan w swoim mieszkaniu

wg Hanna Szczepańska TAZA-W

Wiesz już jak potrafisz lub nie potrafisz dbać o siebie, o swoją autonomię i niepowtarzalność przeżywania świata na swój indywidualny sposób.  Teraz czas sprawdzić czy dajesz takie prawa innym . Zachęcam do zrobienia tego ćwiczenia jeszcze raz

MÓJ PARTNER MA PRAWO (każdy ma prawo)

  • Jeść to, co lubi
  • Nosić krótkie włosy
  • Ubierać się jak chce
  • Lubić muzykę poważną
  • Czytać do późna w nocy
  • Nie znać się na polityce
  • Dbać o siebie
  • Czuć się zakłopotany
  • Odczuwać i wyrażać ból
  • Rozpłakać się
  • Mieć dobry humor
  • Popełniać błędy
  • Nie znać angielskiego
  • Długo spać w niedziele
  • Nie lubić niektórych ludzi
  • Mało mówić na spotkaniach towarzyskich
  • Pojechać na urlop tylko z najbliższą rodziną
  • Spędzać czas, jak lubi
  • Mieć czas poświęcony tylko sobie
  • Nie zaprosić na sobotę samotnej osoby
  • Wybrać sobie przyjaciół
  • Spotykać się z nie lubianym przeze mnie kolegą
  • Decydować o tym, kto i kiedy  będzie odwiedzał go  w domu
  • Nie korzystać z rad znajomych
  • Powiesić w swoim pokoju obraz, który nie podoba się pozostałym domownikom
  • Mieć własne zdanie i wyrazić je
  • Zmienić zdanie
  • Poprosić o zmianę godzin pracy
  • Poprosić o pomoc, której potrzebuje
  • Sprzeciwić się głośno i jawnie
  • Odmówić brania dodatkowej pracy
  • Nie pożyczać swoje ulubionej płyty
  • Nie opiekować się psem znajomych
  • Przerwać rozmowę z osobą, która go obraża
  • Odmówić udziału w sytuacji, która mu nie odpowiada
  • Nie uczestniczyć w sytuacji, w której ktoś go rani
  • Bronić swojej godności także wtedy, gdy popełni błąd
  • Wykonywać prace, która sprawia mu przyjemność i radość
  • Wychowywać swoje dziecko zgodnie z własnymi poglądami
  • Mieć bałagan w swoim mieszkaniu

Zrobienie tego drugiego test dla niektórych jest zaskakującym odkryciem , że nie zawsze są tylko ofiarami …

Czasami zdarza,  że DDA które mają poczucie skrzywdzenia w dzieciństwie tak dbają o swoje prawa w dorosłym życiu , że potrafią zapomnieć że druga strona ma te same prawa !!!  Nie ma w tym zresztą nic dziwnego o czym mówi Trójkąt Dramatyczny   Karpmana że osoba która jest wybawcą i ofiarą w pewnym momencie staje się katem ( więcej o tym we wpisie o Trójkącie Karmana)

Napiszę jeszcze raz  – jeżeli chcesz mieć udany związek (przyjaźnie) , nie da się uciec od przepracowania zdrowych granic.  Zdrowe granice chronią przed wchodzeniem w role wybawiciela, ofiary i kata.

TRÓJKĄT DRAMATYCZNY KARPMANA – wybawca/prześladowca/ofiara