W tym wpisie wymienię najczęstsze źródła dotkliwego smutku i przydatne formy pomocy
DDA nie zostało w rodzinnym domu nauczone opiekowania się ani sobą , ani swoim smutkiem , ponieważ kryzysy wstrząsające alkoholowym domem , sprawiały że rodzina funkcjonowała w trybie przetrwania – a w sytuacji kryzysu emocje , w tym radzenie sobie ze smutkiem, schodzą na dalszy plan i czekają na lepsze czasy .
Teraz w dorosłym życiu DDA ma większe możliwości zaopiekowania się swoim smutkiem niż wtedy gdy było dzieckiem.
Ale żeby to zrobić trzeba najpierw umieć rozróżniać przyczyny smutku
1) smutek z UTRATY TEGO CO WAŻNE
– smutek a ZRANIENIA Z PRZESZŁOŚCI : u DDA smutek często płynie ze wzrastania w dysfunkcyjnym domu rodzinnym co wiąże się z utratą tego co mogło być dobre, gdyby nie dysfunkcja rodziny, smutek nierzadko jest w pozwiązaniu z PTSD ( przeżytą traumą) dla DDA terapia podstawowa DDA zajmuje się leczeniem tego rodzaju smutku
– smutek a ZRANIENIA W DOROSŁYM ŻYCIU wynkający z utraty kogoś lub czegoś ważnego – psychoterapia lub pogłębiona terapia DDA
Smutek związany ze stratą kogoś lub czegoś ważnego również w dorosłym życiu , to może być utrata bliskiej relacji , ( bo ktos odrzucił, porzucił lub rozłączyła śmierć , wojna ; to może być doświadczenie niemożności bycia rodzicem gdy coraz więcej par nie może mieć dziecka ; straty związane ze zdrowiem, różne straty związane z pracą ( to może być utrata pracy jako źródła stabilnych dochodów , kontaktów zawodowych , prestiżu, ambicji aspiracji zawodowych ) , straty finansowe ( bankructwa, oszustwa finansowe, nietrafione inwestycje ), utrata bezpieczeństwa , wolności , marzeń które nie dają się zrealizować według naszych wybobrazeń jak też inne ważne dla człowieka straty.
Smutek jest naturalną i zdrową reakcją na stratę, o ile człowiek pozwoli sobie taki smutek przeżyć , nie utknie w nim i otworzy się na coś nowego, dobrego w swoim życiu
powyżej opisany smutek rozumiany jest jako ŻAŁOBA ROZUMIANA SZEROKO – jakaś ważna wizja legła w gruzach ( wizja rodziny, związku , pracy , statusu , osiągnięć , możliwości itp)
smutek a PTSD – stres posttraumatyczny
W przypadku dużych i ważnych strat życiowym ( z dzieciństwa lub z życia dorosłego ) pracuje się podobnie jak z żałobą , czyli poprzez przeżycie całego wachlarza uczuć związanych z żałobą tak aby dojść do nadziei na nowe i sięgania po nowe ( o tym wpis poprzedni )
2) smutek jako następstwo BRAKU ZDROWYCH, OCHRONNYCH GRANIC – brak granic sprawia że człowiek zbyt łatwo wchodzi w sytuacje krzywdzące i co gorsza tkwi w nich ( dotyczy wielu DDA) – wskazana praca w obszarze asertywności oraz nad rozróżnianiem cierpienia od cierpiętnictwa
3) smutek płynący z TRUDNOŚCI W DAWANIU SOBIE PRAWA DO PORAŻEK I BŁĘDÓW – wewnętrzny krytyk odbiera radość życia , zostawia w poczuciu dominującego niezadowolenia z siebie – pomocna praca nad krytykiem wewnętrznym
4) smutek tworzony przez BŁĘDY MYŚLENIA o sobie, o innych , o świecie tzw ZNIEKSZTAŁCENIA POZNAWCZE wskazana praca nad swoim monologiem wewnętrznym aby rozpoznawać i ograniczać silne zniekształcenia poznawcze
5) smutek z POCZUCIA BEZSENSU kiedy człowiek nie żyje w zgodzie ze swoimi wartościami życiowymi – wskazanie rozpoznanie swojej hierarchii wartości i przemodelowanie swoich działań tak aby odzwierciedlały wartości
6 smutek w KRYZYSIE W BLISKIEJ RELACJI bo człowiek potrzebuje dobrej więzi – sięganie po pomoc aby przezwyciężyć kryzys w relacji , wzięcie odpowiedzialności za swoją część tworzenia kryzysu i nauka aby nie powtarzać takich zachowań a jeżeli druga strona nie chce , to przeżycie straty ( punkt 1) i budowanie nowych dobrych relacji
7) smutek z TRUDNOŚCI W ZASPOKOJENIU POTRZEB ŻYCIOWYCH ( nie myślić z zachciankami ) – praca nad znalezieniem rozwiązań i wykształceniem umiejętności aby umieć o te potrzeby zadbać, sięganie do możliwych źródeł wsparcia ( np hostel dla kobiety doswiwadczajacej przemocy do czasu aż stanie na nogi)
8) smutek towarzyszący kryzysom rozwojowym ( przykładowo po ukończeniu szkoły gdy wchodzi się na rynek pracy z wszystkimi nadziejami i trudnościami , po urodzeniu chcianego dziecka z jednej strony radość , z drugiej utrata luźniejszego o stylu życia , lub syndrom pustego gniazda gdy dzieci dorastają ) – pomocna rozmowa z psychologiem lub starszym przyjacielem , który poradził sobie z takim kryzysem i może się podzielić swoim doświadczeniem )
9) smutek spełniający kryteria depresji – zalecana konsultacja u lekarza psychiatry aby ocenił czy potrzebna jest farmakoterapia plus psychoterapia
10) smutek wynikający z uzależnienia pojawia się gdy do świadomości przebija się świadomość coraz większych strat życiowych – terapia uzależnień i/ lub mitingi
Aby sobie pomóc zacznij od rozpoznania z którego obszaru ten smutek płynie i sięgnij po właściwy sposób pomocy adekwatny dla konkretnego rodzaju smutku .