To nie jest tak, że DDA  jest wyłącznie  bohaterem-wybawcą albo skrzywdzoną ofiarą. Czasami , niejako wbrew sobie i wyznawanym ideałom, powiela pewne przemocowe schematy wyniesione z domu, chociaż ze względu na bolesne doświadczenia  z dzieciństwa, jest to ostatnia cecha  jaką chciałby w sobie widzieć. Dlatego nierzadko albo to wypiera, albo odsuwa od siebie – stosując znany z alkoholowego domu System Iluzji i Zaprzeczeń,  żeby  niechciany problem trzymać  w  “bezpiecznej odległości”,  czyli może do przemyślenia i zmiany “kiedyś tam” . Podobnie jak alkoholik latami usprawiedliwiał  swoje destrukcyjne picie, a rodzina  stwarzała różne pozory , aby jak najdłużej wyglądało, że jest lepiej niż jest , to DDA  często tak właśnie unika zobaczenia że często nie radzi sobie w zdrowy sposób ze swoja złością, frustracją, oczekiwaniami wobec innych.

Gdy u DDA pojawiają się zachowania przemocowe – jest to dla niego temat tak trudny i wstydliwy , że podobnie jak kiedyś rodzice , zazwyczaj boi się z nim uczciwie zmierzyć  . Sięga wówczas po wyparcie lub zaprzeczenie ( nie widzi problemu lub mu całkowicie zaprzecza) ,  minimalizacje (zdarza się rzadko, ) , zrzucanie odpowiedzialności za innych za swoje zachowanie ( to przez ciebie ) , racjonalizacja (każdy w tej sytuacji “wyszedłby  z siebie”) , porównania ( inni w większym stopniu niż ja) , koloryzowanie ( podkreślanie swoich zalet, popatrz ile dla ciebie robię)    i  dzięki takiemu myśleniu na poziomie świadomym problem przestaje istnieć, a na poziomie rzeczywistym oczywiście nie znika a wręcz przeciwnie coraz bardziej niszczy bliskie relacje. Czy w jakimś stopniu dotyczy to ciebie?

Duża część DDA zgłasza się na terapię właśnie z powodu kryzysu w związku – gdy się temu bliżej przyjrzeć DDA mają bardzo często problem z szanowaniem granic ( swoich lub cudzych)

Rodzina alkoholowa nie uczy dbania o swoje potrzeby, o swoje dobro  w sposób zdrowy – i brak takich konstruktywnych wzorców , sprawia , że pomimo dobrych chęci , sprzyja to pojawianiu się zachowaniom przemocowym ( o wiele częściej na poziomie emocjonalnym , ale czasami  również w formie fizycznej)

Przez  wielu DDA zbyt często zachowania przemocowe są postrzegane dopiero wtedy gdy pojawi się  fizyczna agresja . Przy takim rozumieniu wielu DDA może być przekonana,  że jeżeli nie stosują przemocy fizycznej  , to znaczy że problem przemocy ich nie dotyczy .  Nie jest to jednak prawdą. Wielu DDA cierpi  z powodów narastających trudności w bliskich relacjach i naprawdę warto zastanowić się czy nie odpowiada za to właśnie jakiś cień Prześladowcy – który niekoniecznie musi bić i krzyczeć , bo przecież może też działać i niszczyć inaczej .

NARZUCANIE SWOJEJ  WOLI
Aktywny Prześladowca
swoje potrzeby  realizuje kosztem innym ( należy mi się, moje prawa i potrzeby są ważniejsze niż twoje   ) czyli MUSISZ robić tak jak ja chcę ( bo np  wiem lepiej, jestem mądrzejszy, lepszy , albo bardziej przez los skrzywdzony i teraz o siebie wreszcie zadbam ) niestety zadba ale bez poszanowania tego, że druga osoba też ma prawo zadbać o siebie i swoje dobro.  Opisany  cień,  to  w życiu codziennym wszechobecne – WIEM LEPIEJ jak mamy spędzać czas, jak mamy się odżywiać, jak mamy wychowywać dzieci, jaki mamy bawić się z dziećmi, wiem lepiej jak mamy wydawać lub oszczędzać pieniądze , jakie mamy mieć poglądy polityczne lub religijne – więc powinieneś  mnie słuchać , a jak nie słuchasz,  to znaczy że z  tobą jest coś nie tak i to ty powinieneś się zmienić , tak jak ja uważam za słuszne .

WŁOSKI STRAJK
Bierny prześladowca
nie potrafi zadbać  o swoje prawa w jawny sposób, ale próbuje wyrazić swoją niezgodę , złość lub niechęć poprzez utrudnianie innym życia za pomocą zaniedbywania ich   np wyraża na coś zgodę ,a potem raz po raz zapomina o tym  albo w nieskończoność przekłada zrobienie tego  . Nie podnosi głosu, nie ubliży, ale ociąga się i  unika współpracy  doprowadzając do frustracji , cierpienia a czasami furii tę drugą stronę ( która zazwyczaj jest aktywnym prześladowcą)

SZYBKIE ,KARANIE
Odwetowy prześladowca
nie stara si rozwiązać problemu poprzez informację zwrotną dla drugiej osoby, która daje szansę na zmianę niewłaściwego zachowania, ale od razu sięga do repertuaru zero tolerancji . Jeżeli druga osoba popełni błąd to nie mówi o tym, ale od razu triumfuje wymierzając karę (czasami poprzez poniżające uwagi , czasami odebranie przywilejów , czasami zaszkodzenie osobie również na zewnątrz )

Cechą wspólną w  Roli Prześladowcy  – jest chęć zadbania o swoje potrzeby  (co jest jak najbardziej normalne) niestety   w sposób niszczący  innych   (zmuszanie,  “włoski strajk” i szybkie karanie ) .

Jak już wspominałam wcześniej , w odpowiedzi na Trójkąt Dramatyczny została stworzona koncepcja Trójkąta Wygrywającego  – czyli zamiast powtarzającego się dramatu w relacjach , tworzenie relacji typu :  ja wygrywam i  ty wygrywasz.  Aby tak mogło się stać,  Prześladowca musi się stać Asertywnym. Dzięki temu nadal może dbać o swoje potrzeby, ale będzie to robił w sposób który nie krzywdzi innych .

Jak to zmienić ?

• Jeżeli bliskie ci jest narzucanie swojej woli i swojego zdania to :

To  podstawowym zadaniem jest  zrozumienie że agresywność nie jest asertywnością , że prawa, opinie, uczucia , potrzeby tej drugiej osoby są tak samo ważne jak twoje
Najważniejsze umiejętności  do  wyćwiczenia to:
NAUCZYĆ SIĘ NAPRAWDĘ PROSIĆ ( w miejsce narzucania swojej woli)
NAUCZYĆ SIĘ PRZYJMOWAĆ CUDZE NIE ( wiąże się to ze zrozumienie że prośba nie jest żądaniem  , że   prośba zakłada, że druga osoba ma wybór a to znaczy, że czasami powie ci “nie”

Chodzi więc o większą świadomość tego,  że jesteśmy równi, ze druga osoba nie jest naszym niewolnikiem , że ma prawo  się zgodzić lub nie zgodzić , a jeżeli się nie zgodzi,  to moim obowiązkiem jest albo znaleźć kompromis, albo samemu się o  siebie zatroszczyć, albo poprosić o pomoc kogoś innego.

• Jeżeli bliskie ci są uniki to:

To podstawą  jest   poznanie swoich praw i korzystanie z nich bez przysłowiowego owijania w bawełnę.
Najważniejsze do wyćwiczenia to :
NAUCZYĆ SIĘ OTWARTEGO MÓWIENIA “NIE”
NAUCZYĆ SIĘ OTWARTEGO WYRAŻANIA SIEBIE – swoich swoich priorytetów , preferencji , opinii, marzeń

• Jeżeli bliskie ci jest szybkie karanie/potępianie

do nauczenia jest stopniowanie swojej reakcji czyli wyjście poza schemat biało-czarny .Obrazowo mówiąc,  chodzi o to,  aby zaczynać od dawania  żółtej kartki a nie od razu czerwonej kartki czyli
NAUCZYĆ SIĘ STOPNIOWEGO INFORMOWANIA  O SWOIM NIEZADOWOLENIU – swojej  frustracji / złości  na irytujące zachowanie
(oczywiście są sytuacje wyjątkowe,  gdzie przysłowiowa czerwona karta jest właściwa od razu np przy przemocy fizycznej)

Podsumowując – stanie się asertywnym pozwala zamienić Trójkąt Dramatyczny w Trójkąt Wygrywający, czego życzę każdemu DDA, który dostrzega w sobie jakiś cień prześladowcy