Poszukując właściwej formy pomocy dla siebie warto wiedzieć na jaką pomoc od kogo można liczyć, bo ma ona bardzo różny zakres.

PSYCHOLOG  to osoba, która ukończyła studia magisterskie z psychologii. Studia nie przygotowują do prowadzenia psychoterapii , jednak przygotowują do robienia testów psychologicznych i ich interpretacji  oraz do psychoeduakcji i udzielania porad psychologicznych .

Jeżeli psycholog chce nabyć uprawnienia i umiejętności praktyczne do leczenia pacjenta ,  to kontynuuje naukę na studiach podyplomowych z psychologii klinicznej ( nie mniej niż 3 lata) lub w szkole psychoterapii ( nie  mniej niż 4 lata).

PSYCHOLOG KLINICZNY to psycholog, który odbył szkolenie podyplomowe z pychologii klinicznej i zdał egzamin państwowy. Diagnozuje zaburzenia psychiczne i ma uprawnienia do ich leczenia. Zazwyczaj pracuje w Poradniach Zdrowia Psychicznego lub w szpitalach psychiatrycznych.

SPECJALISTA TERAPII UZALEŻNIEŃ osoba z wykształceniem wyższym , która przechodzi specjalistyczne szkolenie z zakresu terapii osób uzależnionych i członków ich rodzin i zdała państwowy egzamin certyfikacyjny z tego zakresu. Osoba która nie zdała tego egzaminu ma status specjalisty terapii uzależnień w procesie szkolenia.  Ponieważ problemy z którymi zgłaszają się pacjenci do placówek odwykowych nierzadko wymagają głębszej psychoterapii, część specjalistów terapii uzależnień decyduje się  dodatkowo  na 4-letnie szkolenie z zakresu psychoterapii.

INSTRUKTOR TERAPII UZALEŻNIEŃ
musi mieć minimum wykształcenie średnie i w porównaniu ze specjalistą terapii uzależnień ma węższe uprawnienia do prowadzenia terapii dla osób uzależnionych i ich rodzin – jego szkolenie obejmuje węższy zakres pracy z pacjentem  i dotyczy etapu  podstawowego  terapii.

TERAPEUTA ZAJĘCIOWY – musi mieć minimum średnie wykształcenie , nie musi przechodzić szkolenia z zakresu psychoterapii tylko szkolenie np  z artterapii.

PSYCHIATRA – jest lekarzem specjalistą przygotowanym do diagnozowania zaburzeń psychicznych i stosowania psychofarmakoterapii. Nie ma uprawnień do prowadzenia psychoterapii. Część psychiatrów decyduje się na dodatkowe 4-letnie szkolenie w szkole psychoterapii i wówczas może w praktyce lekarskiej stosować również psychoterapię. Ma wówczas bardzo szeroki wachlarz udzielania pomocy gdyż psychoterapię może wspierać lekami, do czego nie ma uprawnień ani psycholog kliniczny ani psychoterapeuta.

PSYCHOTERAPEUTA osoba z wykształceniem magisterskim psychologicznym, medycznym lub humanistycznym, szkoląca się   w 4 letniej szkole psychoterapii . Szkolenie obejmuje zakres teoretyczny i praktyczny pracy z pacjentem oraz tzw self czyli własną psychoterapię osoby szkolącej plus staż kliniczny i superwizję swojej pracy. Po drugim roku szkolenia ma uprawnienia do prowadzenia psychoterapii pod superwizją, natomiast droga do certyfikatu jest wieloletnia, bo oprócz ukończenia szkoły psychoterapii , żeby uzyskać certyfikat trzeba odbyć staż kliniczny (360 godz) , 150 godzin superwizji oraz tzw doświadczenie własne.

TRENER, COACH – to osoba o różnym stopniu przygotowania. Nie ma uprawnień w zakresie leczenia (psychoterapii)   ale może  prowadzić różnego rodzaju treningi motywacyjne, interpersonalne. Praca trenera/coacha    skupia się na przyszłości i na  osiąganiu wyznaczonych celów,  natomiast raczej nie zajmuje się leczeniem przeszłości.

Personel w poradniach odwykowych to zazwyczaj specjaliści terapii uzależnień  , instruktorzy terapii uzależnień oraz lekarz psychiatra. W poradni uzależnień DDA może  ale nie musi otrzymać pomoc  od psychoterapeuty lub psychologa klinicznego Warto pamiętać że część pacjentów wymaga głębszej psychoterapii a placówka tzw. odwykowa nie musi tego zapewniać. W takiej sytuacji rozwiązaniem są  Poradnie Zdrowia Psychicznego (PZP) oraz pokrewne placówki związane z psychoterapią.